Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong những văn kiện quan
trọng nhất trong di sản tư tưởng quý báu của Người để lại, là ánh đuốc soi
đường cho toàn Đảng, toàn dân ta và các thế hệ mai sau đi lên giàu mạnh, công
bằng, ấm no, hạnh phúc. Nay đã 49 năm Người đi xa, hình ảnh của Người càng khắc
sâu trong tâm khảm Nhân dân Việt Nam và bạn bè Quốc tế, với một di sản vô cùng
quý giá, đó là tư tưởng Hồ Chí Minh, thời đại Hồ Chí Minh.
Giá trị to lớn và quý báo của Di chúc
Là tâm nguyện, tình cảm, ý chí, niềm tin, trách nhiệm của Chủ tịch
Hồ Chí Minh với Tổ Quốc, nhân dân và sự nghiệp cách mạng.
Di chúc thể hiện sự tự nhận thức sâu sắc về bản thân của Chủ tịch
Hồ Chí Minh. Người đón nhận quy luật cuộc sống bằng phong thái ung dung, tự
tại, chuẩn bị việc ra đi của mình bằng những lời tâm huyết dặn lại. Tâm nguyện
của Người: “Suốt đời tôi hết lòng phục vụ Tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ
nhân dân. Nay dù phải từ biệt thế giới này, tôi không có điều gì phải hối hận,
chỉ tiếc là tiếc rằng không được phục vụ lâu hơn nữa, nhiều hơn nữa”. Ý chí,
niềm tin, tinh thần lạc quan cách mạng, trách nhiệm với nhân dân của Người thể
hiện sâu sắc ở dự báo về thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ và ngày thống
nhất đất nước, ở những chỉ dẫn về công việc của sự nghiệp cách mạng còn dang
dở. Di chúc là tâm sự của một người đã suốt đời hy sinh hạnh phúc riêng tư,
hiến dâng trọn cuộc đời cho Tổ quốc và nhân dân; là tấm lòng chung thủy với các
nước anh em và “bầu bạn khắp năm châu”.
Di chúc là công trình lý luận về xây dựng và củng cố Đảng cầm
quyền
Trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “Đảng ta là Đảng
cầm quyền”. Để đáp ứng được nhiệm vụ lãnh đạo xã hội, Đảng phải luôn vững mạnh
về chính trị, tư tưởng, tổ chức và gắn bó máu thịt với nhân dân, không ngừng
nâng cao bản chất giai cấp công nhân, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng tư
tưởng, làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của mình. Di chúc nêu lên những vấn đề
cốt yếu của công tác xây dựng Đảng, đó là: Giữ gìn mối đoàn kết trong Đảng,
thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, nguyên tắc tự phê bình và tự phê bình,
rèn luyện đạo đức cách mạng, nêu cao tinh thần trách nhiệm, hết lòng phục vụ
nhân dân của mỗi cán bộ, đảng viên. Công tác chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ chiến
lược, là công việc thường xuyên để giữ vững vai trò lãnh đạo và cầm quyền của
Đảng.
Sự nghiệp cách mạng là một sự nghiệp bền bỉ, dài lâu, tiếp nối từ
thế hệ này sang thế hệ khác. Đảng cầm quyền phải chăm lo phát triển lực lượng
cho hiện tại và chuẩn bị cho tương lai một thế hệ trẻ vừa “hồng” vừa “chuyên”,
có như vậy mới thực hiện thành công lý tưởng xây dựng một xã hội mới, tiến bộ,
văn minh. Bác dặn: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan
trọng và rất cần thiết”, đó là công việc bồi dưỡng lý tưởng cộng sản, giáo dục
truyền thống yêu nước, ý thức rèn luyện đạo đức cách mạng, đào tạo nguồn nhân
lực kế tục sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa.
Cách mạng Việt Nam
không thể tách rời cách mạng thế giới. Sự vững mạnh thế giới. Sự vững mạnh của
Đảng còn được khẳng định trong mối quan hệ đoàn kết chặt chẽ với các đảng cộng
sản và bạn bè quốc tế. Điều Bác dặn dò trong Di chúc “về phong trào cộng sản
thế giới” chỉ dẫn định hướng quan trọng cho quan hệ đối ngoại của Đảng, đó là
nguyên tắc đoàn kết quốc tế dựa trên “nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin và chủ nghĩa
quốc tế vô sản, có lý, có tình”.
Di chúc là tác phẩm bàn về xây dựng XHCN ở Việt Nam, là phác thảo
lý luận sự nghiệp đổi mới ở nước ta và là kết tinh tư tưởng của Bác về độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin và hoàn cảnh Việt
Nam, mối quan hệ giữa công bằng và tiến độ xã hội, mối quan hệ giữa tăng trưởng
kinh tế và phát triển văn hóa trong xây dựng xã hội mới, sức mạnh đại đoàn kết
dân tộc và sức mạnh thời đại, động lực lợi ích và chăm lo chu đáo tới cuộc sống
con người, tư tưởng trọng dân, coi dân là gốc, là chủ thể của sự nghiệp xây
dựng và đổi mới đất nước.
Di chúc như một kế hoạch, một chương trình hành động của toàn
Đảng, toàn dân về sự nghiệp xây dựng đất nước sau chiến tranh với những chỉ dẫn
về quản lý xã hội như: đào tạo nguồn nhân lực cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa
xã hội; sửa đổi chế độ giáo dục cho phù hợp hoàn cảnh mới; khôi phục và mở rộng
các ngành kinh tế; phát triển công tác vệ sinh, y tế; chính sách miễn thuế nông
nghiệp cho nông dân; chính sách xã hội, công bằng xã hội. Giá trị văn hóa Di
chúc rất lớn lao, trong đó Bác chỉ dẫn con đường, mục tiêu phát triển của nền
văn hóa Việt Nam; trù tính, dữ liệu về những cuộc vận động lớn giáo dục văn hóa
trong toàn dân, toàn xã hội, lấy văn hóa chính trị của Đảng Cộng sản cầm quyền
và văn hóa trong thể chế nhà nước - một nhà nước dân chủ pháp quyền của dân, do
dân, vì dân làm sức mạnh tiêu biểu nêu gương thuyết phục nhân dân. Qua lời dặn dò
về việc riêng, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn đề cập đến xây dựng một đời sống văn
hóa mới; một lối sống tiết kiệm, không lãng phí; mối quan hệ giữa con người với
thiên nhiên, môi trường sinh thái.
Di chúc phác thảo những vấn đề quan trọng của sự nghiệp đổi mới
của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh quan niệm, đổi mới là một tất yếu để phát
triển; đổi mới là một cuộc đấu tranh bền bỉ, một quá trình xây dựng gian khổ,
là công việc cực kỳ to lớn, nặng nề và phức tạp, là cuộc chiến đấu chống lại
những gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi. Người yêu
cầu. Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm
không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân.
HC - BTGHU