Sáng ngày 19/04, đồng bào dân tộc Chơ Ro ở xã Phước Bình
huyện Long Thành đã sôi nổi tổ chức Lễ hội SaYangVry (Hay còn gọi là Lễ hội
cúng nhang rừng). Đây cũng được xem là ngày Tết riêng của bà con nhằm tạ ơn
thần linh đã cho một năm sản xuất bội thu, đồng thời cầu mong mưa thuận gió hòa
để niên vụ 2019 tiếp tục đạt nhiều thắng lợi.
Mở đầu chương trình Lễ hội SaYangVry là các hoạt động
giao lưu văn hóa-thể thao thu hút đông đảo người dân trong làng tham gia … đặc
biệt là nấu cơm Lam bằng ống nứa. Cơm Lam được coi như thành quả sau một năm
lao động vất vả, là một món ăn đặc biệt của bà con dân tộc Chơ Ro dâng lên bàn
thờ tổ tiên cùng với thịt heo, gà và rượu cần vào dịp tổ chức lễ hội với mong
ước sang năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Ông Đào Văn Ngọc - Dân
tộc Chơ Ro xã Phước Bình chia sẽ kinh nghiệm nấu cơm Lam: Đầu tiên là mình ngâm
gạo, sau đó mới bỏ nước và gạo vô ống, phải trừ hao 15-20cm, chứ bỏ vào đầy quá
cơm sẽ bị nghẹn không chín được. Chụm lửa cũng chỉ riu riu thôi, chứ đừng cháy
quá làm khét cơm. Phải xoay đều ống, canh nướng vừa tới thôi, chứ đừng khô quá
hay nhão quá làm mất đi mùi vị cơm.
Hoạt động giao lưu văn
hóa-thể thao
Lễ hội SaYangVry được tổ chức vào tháng 3 âm lịch hàng
năm. Mục đích của lễ hội là cầu mong các thần linh gồm: Thần sông, thần núi,
thần rừng ... phù hộ giúp đỡ cho bà con dân tộc có sức khỏe làm ăn trúng mùa để
đời sống được ấm no, gia đình hạnh phúc. Xưa kia lễ hội thường kéo dài trong
nhiều ngày đêm, hiện nay do nhận thức của người dân đã thay đổi nên chỉ tổ chức
trong một buổi sáng, nhưng vẫn đảm bảo thực hiện đầy đủ các nghi thức, dâng lễ
vật lên thần linh.
Đồng bào Chơ Ro đang
thực hiện nghi thức cúng thần linh
Mâm lễ vật dâng lên các
thần linh
Ông Đào Văn Được - Người uy tín Làng định cư dân tộc Chơ
Ro xã Phước Bình nói: Lễ hội SaYangVry là dịp để tập hợp bà con dân tộc giao
lưu văn hóa-thể thao sôi nổi, từ đó bà con sẽ phấn khởi tích cực lao động sản
xuất để nâng cao thu nhập, tạo ra nhiều của cải vật chất, giúp cho làng dân tộc
ngày càng phát triển sung túc hơn. Ngoài ra, đây cũng là dịp để chính quyền địa
phương tuyên truyền nâng cao kiến thức cho bà con về phòng chống các loại tội
phạm và tệ nạn xã hội, đặc biệt là đề cao cảnh giác những âm mưu của các thế
lực thù địch dụ dỗ gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Nhạc cồng chiêng
Người Chơ Ro là một trong số 54 dân tộc tại Việt Nam có
mặt sớm trên vùng Đồng Nai. Hiện toàn tỉnh có gần 3.500 hộ với hơn 17.000 nhân
khẩu, riêng Làng định cư dân tộc Chơ Ro ở xã Phước Bình huyện Long Thành có 147
hộ với 550 nhân khẩu. Người Chơ Ro tin mọi vật đều có linh hồn và tin vào sự
chi phối con người của thế giới thần linh, lễ hội SaYangVry chính là một trong
những tín ngưỡng thờ đa thần của bà con.
Nghi thức uống rượu cần
Ông Lục Kim Cường -
Trưởng Phòng Dân tộc huyện Long Thành cho biết thêm: Huyện Long Thành có 17
thành phần các dân tộc. Trong đó sinh sống thành làng định cư có 3 dân tộc gồm:
Làng dân tộc Chơ Ro ở xã Phước Bình, dân tộc Stiêng xã Tân Hiệp và dân tộc Chăm
xã Bình Sơn. Cả 3 làng dân tộc này đều đã được huyện đầu tư xây dựng Nhà văn
hóa và trang bị các nhạc cụ, nhằm bảo tồn và phát huy những nét văn hóa đặc
trưng riêng biệt của đồng bào các dân tộc, riêng Làng dân tộc Chơ Ro ở xã Phước
Bình có Lễ hội SaYangVry.
Có thể nói, Lễ hội SaYangVry là một nét sinh hoạt văn hóa
rất độc đáo của người Chơ Ro, góp phần làm đa dạng di sản văn hóa phi vật thể
của cộng đồng các dân tộc sinh sống ở Đồng Nai nói riêng và miền Đông Nam Bộ
nói chung. Qua đó cũng thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong chăm lo
đầy đủ về đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc.
Chí Tài-Đài TT Long
Thành