Trong
lịch sử báo chí Việt Nam, từ những năm 60 thế kỉ XIX đã có một số báo lần lượt
ra đời tại Sài Gòn, Hà Nội và một vài địa phương khác. Những năm đầu thế kỷ XX,
hàng loạt tờ báo của người Việt Nam được xuất bản, tập hợp nhiều nhà văn, nhà
báo, nhà trí thức theo từng nhóm nhỏ nhưng có các khuynh hướng chính trị khác
nhau, nên không thể tập hợp vào chung một tổ chức thống nhất. Đến ngày
21-6-1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), Báo Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái
Quốc sáng lập, ra mắt số đầu tiên thì dòng báo chí cách mạng Việt Nam mới bắt
đầu hình thành.
Từ
khi có Báo Thanh Niên, báo chí Việt Nam giương cao ngọn cờ cách mạng, nói lên ý
chí, khát vọng của dân tộc Việt Nam và chỉ rõ phương hướng đấu tranh của nhân
dân Việt Nam vì độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Nói khái quát là Báo Thanh
niên mở đầu cuộc cách mạng tư tưởng, đưa nền tảng tư tưởng truyền thống của dân
tộc lên một tầm cao mới. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng là người đào tạo lớp làm báo
vô sản đầu tiên của Việt Nam như Lê Hồng Sơn, Hồ Tùng Mậu, Lê Duy Điềm, Trương
Văn Lĩnh…
Ngày
2-6-1950, Chính phủ chính thức quyết định cho thành lập Hội Những người viết
báo Việt Nam (Hội Nhà báo Việt Nam ngày nay). Đến tháng 7-1950, Tổ chức Báo chí
quốc tế (OIJ) nhóm họp ở Phần Lan đã công nhận Hội những người viết báo Việt
Nam là thành viên chính thức của tổ chức. Tháng 2-1985, theo đề nghị của Hội
Nhà báo Việt Nam, Ban Bí thư Trung ương Ðảng ra Quyết định số
52-QĐ/TW ngày 5/2/1985 lấy ngày ra số đầu tiên của Báo Thanh Niên làm Ngày
Báo chí Việt Nam (21-6-1925), nhằm nâng cao vai trò và trách nhiệm xã hội của
báo chí, thắt chặt mối quan hệ giữa báo chí với công chúng, tăng cường sự lãnh
đạo của Đảng đối với báo chí. Ngày 21-6-1985, lần đầu tiên giới báo chí cả nước
tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Báo chí Việt Nam và kỷ niệm 60 năm Báo Thanh Niên xuất
bản số đầu tiên. Ðây là ngày lễ không chỉ của riêng giới báo chí mà là ngày lễ
của nhân dân cả nước, vì báo chí là sự nghiệp của toàn dân.
Ngày
21-6-2000, nhân kỉ niệm 75 năm Ngày Báo chí Việt Nam, theo đề nghị của Hội Nhà
báo Việt Nam, Bộ Chính trị BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đồng ý gọi
Ngày Báo chí Việt Nam là Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam. Sau ngày thống nhất
đất nước, báo chí ở nước ta đã phát triển khá nhanh cả về số lượng và chất
lượng, hình thành hệ thống thông tấn, báo chí, phát thanh, truyền hình rộng
khắp cả nước. Nội dung thông tin của báo chí ngày càng phong phú, hiệu quả,
hình thức đẹp, sinh động và hấp dẫn. Báo chí đã đi sâu vào thực tiễn đời sống,
phát hiện, giới thiệu, cổ vũ các mô hình kinh tế mới, cách làm ăn mới, nhân tố
mới, người tốt, việc tốt. Báo chí đã thể hiện rõ quan điểm bảo vệ và phát huy
bản sắc, truyền thống văn hoá dân tộc, tuyên truyền cổ vũ toàn dân phát huy có
chọn lọc nền văn hoá tiên tiến của các nước trên thế giới, góp phần nâng cao
dân trí, ngăn chặn văn hoá xấu len lỏi vào Việt Nam. Báo chí đã khơi dậy và
biến nhiều hoạt động xã hội từ thiện trở thành phong trào của toàn xã hội.
Hoạt
động của báo chí trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, trong
quá trình hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường, trong thời đại bùng nổ thông
tin hiện nay đã và đang phát triển không ngừng. Đứng trước những yêu cầu mới,
báo chí cách mạng Việt Nam mãi mãi kiên định mục tiêu lý tưởng của Đảng Cộng
sản Việt Nam, thực hiện tốt chức năng báo chí là cơ quan ngôn luận của Đảng,
Nhà nước, tổ chức xã hội và là diễn đàn của nhân dân.
MT-BTGHU (Nguồn:
TTXVN, Hội Nhà báo Việt Nam)