Methadone là một chất tổng hợp, đồng vận với chất dạng thuốc phiện; hấp thu tốt qua đường uống, có thời gian bán hủy kéo dài. Các tác dụng của Methadone bao gồm: giảm đau, êm dịu, ức chế hô hấp. Không giống như Heroin, Methadone không đem lại cảm giác “phê” cho người xử dụng. Tuy vậy những tác dụng của Methadone trong cơ thể cũng giống Heroin rất nhiều.

Không phải ai cũng bị phản ứng phụ với Methadone, nhưng thường thì bị một hoặc vài phản ứng như sau đây như ra mồ hôi, táo bón, giảm bớt ham muốn tình dục, đau các bắp thịt và khớp xương; sâu răng, kinh nguyệt bất thường nhưng thường sau một thời gian  điều trị bằng Methadone, một số thấy kinh nguyệt trở lại bình thường.

Phương pháp điều trị các chất dạng thuốc phiện thay thế bằng Methadone đã được thực hiện tại nhiều nước. Methadone loại trừ được những triệu chứng vã thuốc và cơn thèm Heroin. Mục đích chương trình điều trị duy trì Methadone là để giúp người nghiện ở trong chương trình điều trị một khoảng thời gian dài nhiều tháng hoặc nhiều năm.  Các cuộc nghiên cứu cho biết nếu người nghiện càng ở lâu trong chương trình điều trị thì họ càng dễ đạt đến mục đích chữa trị.  Không có phương pháp điều trị nào thích hợp chung cho tất cả mọi người, phương pháp điều trị thích hợp tùy vào nhu cầu và hoàn cảnh của từng bệnh nhân. 

Bệnh nhân đến điều trị nghiện các chất ma túy dạng thuốc phiện

Những lợi ích khi điều trị bằng Methadone là giảm được các cơn thèm nhớ iên quan đến cơn ghiền Heroin. Hành động phạm pháp giảm bớt. Sức khoẻ thể xác, tinh thần được cải thiện hơn. Giảm thiểu nguy cơ dùng chung bơm kim tiêm đưa đến việc lây nhiễm viêm gan siêu vi B, C hay HIV. Cuộc sống xã hội và kinh tế ổn định hơn. Trong trường hợp có thai, sử dụng Methadone an toàn hơn nhiều so với dùng Heroin. Giúp giữ được việc làm hoặc kiếm được việc làm.

Thành công lớn nhất trong những năm qua tại huyện Long Thành trong công tác điều trị Methadone là không có trường hợp nào nhiễm mới HIV ở bệnh nhân đang điều trị. Trong khi đó nếu tiếp tục tiêm chích ma túy và dùng chung bơm kim tiêm thì tỷ lệ nhiễm mới HIV trong nhóm này có thể lên đến 10 – 15%.

Những bất tiện khi dùng Methadone là phải chịu khó đến uống thuốc mỗi ngày. Có thể bị những phản ứng khó chịu và bị lệ thuộc vào Methadone cho đến khi chương trình điều trị hoàn tất. Methadone là một loại thuốc mạnh và có thể gây nguy hiểm nếu dùng không đúng theo sự hướng dẫn.  Sử dụng quá nhiều Methadone, có thể bị “ngộ độc thuốc vì dùng quá liều”.

Thời gian điều trị bằng Methadone của mỗi người khác nhau và nhất là tùy theo ý chí, quyết tâm cai nghiện của bệnh nhân.  Chương trình điều trị có thể kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm.  Nhân viên điều trị sẽ cho biết cần điều trị khoảng bao lâu.  Các nghiên cứu cho thấy chương trình điều trị càng lâu bao nhiêu, việc điều trị càng dễ thành công bấy nhiêu.  Mục đích cuối cùng là giảm liều Methadone cho đến khi bệnh nhân không còn  dùng ma túy nữa.  Sau đó giảm dần liều uống Methadone cho đến khi đạt liều tối thiểu thấp nhất sau đó kết hợp các biện pháp tư vấn, chăm sóc  để đi đến chấm dứt hẳn việc không uống Methadone và theo dõi bệnh nhân sau 6 tháng để đảm bảo không bị tái nghiện lại.

Với những nỗ lực và kiên trì của cả 2 phía cán bộ điều trị và bệnh nhân, ngày 27/12/2019 Trung tâm Y tế huyện Long Thành đã tổ chức sự kiện công bố 2 bệnh nhân đầu tiên hoàn thành chương trình điều trị thay thế bằng Methadone. Đây hy vọng sẽ là động lực thúc đẩy cho những bệnh nhân đang điều trị và những người còn đang tiêm chích ma túy chưa tham gia chương trình thấy được hiệu quả để tích cục tham gia trong thời gian tới.

Trung tâm Y tế Long Thành - Nguyễn Thi Văn Văn