Công đoàn Việt Nam là tổ chức của  giai cấp công nhân, là thành viên quan trọng trong hệ thống chính trị xã hội, là chỗ dựa vững chắc của Đảng, là sợi dây gắn kết giữa Đảng và quần chúng. Tổ chức công đoàn Việt Nam ra đời ngày 28/7/1929, trong quá trình ra đời và phát triển, dưới sự lãnh đạo của Đảng đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã vận dụng một cách sáng tạo Chủ nghĩa Mác – Lê Nin, tiếp thu những tinh hoa về lý luận và hoạt động thực tiễn của công đoàn thế giới vào phong trào công nhân và công đoàn Việt Nam. 91 năm xây dựng và phát triển, tổ chức Công đoàn Việt Nam ngày càng lớn mạnh và trưởng thành, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

Từ ngày thành lập đến nay Công đoàn Việt Nam đã trải qua 12 kỳ đại hội, mỗi đại hội đều gắn với một thời kỳ lịch sử, ghi nhận sự đóng góp xứng đáng của giai cấp công nhân và Công đoàn Việt Nam đối với đất nước.

Đại hội lần thứ I: Công đoàn Việt Nam đã họp từ ngày 1 đến ngày 15/1/1950 tại tỉnh Thái Nguyên, chiến khu Việt Bắc. Tham dự có gần 200 đại biểu của giai cấp công nhân Việt Nam. Đại hội đã bầu Đồng chí Hoàng Quốc Việt làm Chủ tịch, đồng chí Trần Danh Tuyên được bầu làm Tổng Thư ký. Đây là sự kiện đánh dấu bước trưởng thành to lớn của giai cấp công nhân và Công đoàn Việt Nam. Đại hội lấy việc thi đua ái quốc làm trọng tâm công tác.

Đại hội lần thứ II: Công đoàn họp từ ngày 23 đến ngày 27/2/1961 tại Trường Thương nghiệp, Thủ đô Hà Nội. Tham dự có 752 đại biểu tham dự. Đồng chí Hoàng Quốc Việt được bầu làm Chủ tịch, đồng chí Trần Danh Tuyên được bầu làm Tổng Thư ký. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Đại hội Công đoàn Việt Nam họp ở Thủ đô Hà Nội, trong bầu không khí hòa bình trong đó có các đoàn đại biểu quốc tế được mời và Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự. Đại hội đổi tên Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thành Tổng Công đoàn Việt Nam.

Đại hội lần thứ III: Công đoàn Việt Nam đã họp từ ngày 11 đến ngày 4/2/1974 tại Hội trường Ba Đình, Thủ đô Hà Nội. Về dự có 600 đại biểu thay mặt cho hơn 1 triệu đoàn viên Công đoàn trong cả nước.Đại hội bầu đồng chí Tôn Đức Thắng, Chủ tịch Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa làm Chủ tịch danh dự. Đồng chí Hoàng Quốc Việt được bầu làm Chủ tịch, đồng chí Nguyễn Đức Thuận được bầu làm Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký. Đại hội được tiến hành trong lúc ở nước ta cũng như  trên khắp năm châu, đang diễn ra những chuyển biến lớn lao có lợi cho phong trào cách mạng của nhân dân các nước. Đây là một sự kiện trọng đại trong đời sống chính trị của đất nước.

Đại hội lần thứ IV: Công đoàn đã họp từ ngày 8 đến ngày 11/5/1978 tại Hội trường Ba Đình, Thủ đô Hà Nội. Về dự có 926 đại biểu tham dự. Đại hội đã bầu đồng chí Nguyễn Văn Linh (sau này là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng) làm Chủ tịch, đồng chí Nguyễn Đức Thuận được bầu làm Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký. Đại hội là hình ảnh đẹp của đội ngũ giai cấp công nhân thông nhất, của tổ chức công đoàn thống nhất, trong nước Việt Nam thống nhất. Đây là thành quả của ngót nửa thế kỷ đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân ta; nó có ý nghĩa đặc biệt quan trọng mở đầu một phong trào cách mạng mới có sức lôi cuốn đông đảo công nhân viên chức và quần chúng nhân dân trên khắp mọi miền Tổ quốc hăng hái làm việc, thi đua lao động sản xuất và công tác.

Đại hội lần thứ V: Công đoàn Việt Nam tiến hành từ ngày 16 đến ngày 18/11/1983 tại Hội trường Ba Đình, Thủ đô Hà Nội. về dự có 949 đại biểu thay mặt cho gần 4 triệu đoàn viên Công đoàn trong cả nước. Đại hội nhất trí lấy ngày 28/7/1929 ngày thành lập Công hội đỏ Bắc Kỳ là ngày truyền thống Công đoàn Việt Nam. Đại hội đã bầu Đồng chí Nguyễn Đức Thuận là Chủ tịch, đồng chí Phạm Thế Duyệt được bầu là Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký. Tháng 2/1987, đồng chí Phạm Thế Duyệt được bầu làm Chủ tịch, đồng chí Dương Xuân An được bầu làm Tổng Thư ký.

Đại hội diễn ra trong bối cảnh đất nước ta đang đứng trước một thời kỳ cách mạng hết sức sôi động. Đây là hành động của công nhân, viên chức cả nước phát huy mạnh mẽ quyền làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa, nổi lên các phong trào cách mạng rộng lớn nhằm thực hiện thắng lợi những mục tiêu kinh tế xã hội tổng quát trong những năm 80 của thế kỷ XX.

Đại hội lần thứ VI: Công đoàn họp từ ngày 17 đến ngày 20/10/1988 tại Hội trường Ba Đình, Thủ đô Hà Nội. Về dự có 834 đại biểu thay mặt cho gần 4 triệu đoàn viên Công đoàn trong cả nước. Đại hội đã đổi tên Tổng Công đoàn Việt Nam thành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, công đoàn tỉnh, huyện đổi thành Liên đoàn Lao động. Các chức danh Thư ký Công đoàn gọi là Chủ tịch Công đoàn. Đại hội VI Công đoàn Việt Nam là đại hội đổi mới của phong trào công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam. Đại hội đã bầu đồng chí Nguyễn Văn Tư làm Chủ tịch, các đồng chí Cù Thị Hậu, Dương Xuân An được bầu làm Phó Chủ tịch. Đây là đại hội đầu tiền của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam kể từ khi cả nước bước vào thực hiện đường lối đổi mới do Đại hội lần thứ VI của Đảng khởi xướng.

Đại hội lần thứ VII: Công đoàn Việt Nam họp từ ngày 9 đến ngày 12/11/1993 tại Hội trường Ba Đình, Thủ đô Hà Nội. Về dự có 610 đại biểu thay mặt cho gần 3 triệu đoàn viên Công đoàn cả nước. Đại hội bầu đồng chí Nguyễn Văn Tư làm Chủ tịch, các đồng chí Cù Thị Hậu, Hoàng Minh Chốc, Nguyễn An Lương, Hoàng Thị Khánh làm Phó Chủ tịch. Đại hội diễn ra trong tình hình đất nước có nhiều thay đổi lớn; đặt ra một vấn đề rất cơ bản là xây dựng, phát triển giai cấp công nhân về số lượng, nâng cao chất lượng; thực hiện tốt hai nhiệm vụ chiến lược, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt nam xã hội chủ nghĩa.

Đại hội lần thứ VIII: Công đoàn họp từ ngày 3 đến ngày 6/11/1998 tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt – Xô, Thủ đô Hà Nội. Về dự có 898 đại biểu thay mặt cho gần 4 triệu đoàn viên Công đoàn cả nước. Đại hội bầu đồng chí Cù Thị Hậu làm chủ tịch, các đồng chí Nguyễn An Lương, Đặng Ngọc Chiến, Đỗ Đức Ngọ, Nguyễn Đình Thắng được bầu làm Phó Chủ tịch.  Đại hội là cuộc sinh hoạt chính trị quan trọng của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn; là sự kiện chuyển tiếp giữa hai thế kỷ, chuẩn bị hành trang bước vào thế kỷ 21.

Đại hội lần thứ IX: Công đoàn Việt Nam họp từ ngày 10 đến ngày 13/10/2003 tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt – Xô, Hà Nội. Về dự có 900 đại biểu thay mặt cho hơn 4 tiệu đoàn viên Công đoàn cả nước. Đại hội bầu đồng chí Cù Thị Hậu làm chủ tịch, các đồng chí Đỗ Đức Ngọ, Nguyễn Đình Thắng, Đặng Ngọc Chiến, Nguyễn Hòa Bình, Đặng Ngọc Tùng được bầu làm Phó Chủ tịch. Tháng 12/2006, đồng chí Đặng Ngọc Tùng được bầu làm chủ tịch. Tháng 9/2007 các đồng chí Hoàng Ngọc Thanh, Mai Đức Chính, Nguyễn Thị Thu Hồng, Nguyễn Văn Ngàng làm phó chủ tịch.  Đây là Đại hội của đoàn kết, trí tuệ, dân chủ, đổi mới, thể hiện ý chí, nguyện vọng của giai cấp công nhân và cán bộ, đoàn viên công đoàn cả nước.

Đại hội lần thứ X: Công đoàn Việt Nam họp từ ngày 02 đến 05/11/2008 tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt – Xô, Hà Nội với gần 1000 đại biểu tham dự. Đồng chí Đặng Ngọc Tùng tái đắc cử Chủ tịch và các đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Hoàng Ngọc Thanh, Mai Đức Chính, Nguyễn Thị Thu Hồng, Nguyễn Văn Ngàng tái đắc cử Phó Chủ tịch. Đây là Đại hội thể hện ý chí quyết tâm, năng động, sáng tạo của đông đảo công nhân viên chức lao động (CNVCLĐ), đoàn viên và các cấp Công đoàn cả nước, góp phần xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh, phấn đấu thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới của Đảng, vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.

Đại hội lần thứ XI: Công đoàn họp từ ngày 27 đến 30/7/2013, tại Hà Nội, dự Đại hội có 944 đại biểu, đại diện cho gần 8 triệu đoàn viên công đoàn cả nước. Đồng chí Đặng Ngọc Tùng - UV.BCH. TW Đảng Bí thư Đảng đoàn Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, giữ chức vụ Chủ tịch và bầu 5 đồng chí Mai Đức Chính, Nguyễn Thị Thu Hồng, Nguyễn Văn Ngàng, Trần Văn Lư, Trần Thanh Hải giữ chức vụ Phó Chủ tịch. Đại hội đã thông qua các chỉ tiêu phấn đấu và nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện tốt các chức năng của Công đoàn nhiệm kỳ 2013-2018 và thông qua Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XI.

Đại hội lần thứ XII: Công đoàn họp từ ngày 24 đến 26/9/2018, dự Đại hội có 947 đại biểu đại diện cho hơn 10 triệu đoàn viên công đoàn cả nước. Đồng chí Nguyễn Văn Cường - UV.BCH. TW Đảng giữ chức vụ Chủ tịch. Đây là sự kiện chính trị quan trọng của giai cấp công nhân và người lao động, mở đầu cho giai đoạn phát triển mới của tổ chức Công đoàn Việt Nam, CNVCLĐ cả nước và 7 đoàn đại biểu quốc tế.

Sự ra đời của tổ chức Công đoàn Việt Nam là mốc son chói lọi trong lịch sử, lần đầu tiên giai cấp công nhân Việt Nam có một đoàn thể Cách mạng rộng lớn, hoạt động có tôn chỉ, mục đích, phản ánh được ý chí, nguyện vọng của đông đảo công nhân lao động. Công đoàn Việt Nam luôn trung thành với lý tưởng của Đảng, lợi ích của dân tộc, quyền lợi của giai cấp công nhân và người lao động, luôn phấn đấu không ngừng vì mục tiêu độc lập dân tộc và xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội.