Xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm
lo đời sống Nhân dân là nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh, tạo động
lực to lớn cho công cuộc đổi mới; đồng thời là giải pháp quan trọng, cấp bách
trong xây dựng Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị giai đoạn hiện nay.
Năm 2019 là năm chúng ta kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc
của Người (1969 - 2019); 70 năm Bác viết tác phẩm Dân vận (1949 - 2019); 50 năm
tác phẩm “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” (1969 -
2019). Thực hiện có hiệu quả chủ đề xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát
huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân trong năm 2019 và các năm tiếp theo là
thực hiện tốt Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về đẩy mạnh học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Thực hiện Hướng dẫn số 74-HD/BTGTW, ngày 20/11/2018 của Ban Tuyên giáo
Trung ương, Hướng
dẫn số 81-HD/BTGTU, ngày
18/12/2018 của Ban Tuyên giáo tỉnh ủy Đồng Nai,
Ban Tuyên giáo Huyện ủy Long Thành giới thiệu tóm lược nội dung chuyên đề học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh năm 2019 về “Xây dựng
ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân”.
I. TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ
MINH VỀ TÔN TRỌNG NHÂN DÂN, PHÁT HUY DÂN CHỦ, CHĂM LO ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về tôn trọng Nhân
dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống nhân dân
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về tôn trọng Nhân dân xuất
phát từ những bài học lớn được rút ra từ chiều sâu của lịch sử dân tộc, như
Nguyễn Trãi đã kết luận, “Lật thuyền mới rõ dân như nước”. Theo Hồ Chí Minh,
tôn trọng Nhân dân trước hết phải có thái độ đánh giá đúng vai trò, vị trí của
Nhân dân. Muốn thật sự tôn trọng Nhân dân thì phải hiểu dân. Được lòng dân thì
ta không sợ gì cả. Đem tài dân, sức dân, của dân làm lợi cho dân…Cùng với thái
độ đánh giá cao vai trò của Nhân dân, ý thức tôn trọng Nhân dân còn phải đặc
biệt chú ý không xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của dân, không xúc phạm
Nhân dân. Phải luôn luôn tôn trọng và giữ gìn của công, của Nhân dân…
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy dân chủ là
một khía cạnh biểu hiện ý thức tôn trọng Nhân dân. Theo Hồ Chí Minh, trong chế
độ dân chủ cộng hòa, dân là chủ thì Chính phủ, Đảng, cán bộ từ Trung ương đến
địa phương đều phải phụng sự Nhân dân, là công bộc của dân. Từ chỗ đánh giá cao
vai trò của Nhân dân, Hồ Chí Minh nhấn mạnh trách nhiệm của Đảng, Nhà nước
trong việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, làm sao cho họ có năng lực làm
chủ, biết hưởng, dùng quyền dân chủ, dám nói, dám làm. Dân chủ được Người giải
thích ngắn gọn, súc tích là dân làm chủ và dân là chủ… Phát huy dân chủ là phát
huy tài dân, phải chịu khó nghe dân, gặp dân, hiểu dân, học dân, hỏi dân. Học
hỏi dân để lãnh đạo dân. Hồ Chí Minh khẳng định: "Không học hỏi dân thì
không lãnh đạo được dân. Có biết làm học trò dân, mới làm được thầy học
dân".
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về chăm lo đời sống
nhân dân. Tư tưởng Hồ Chí Minh là vì con người, do con người, trước hết là
vì dân và do dân. Người nói rằng: "Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn
tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự
do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành". Cách mạng
Tháng Tám thành công, một ngày sau Tuyên
ngôn độc lập, Hồ Chí Minh đã đề ra 6 nhiệm vụ cấp bách của Nhà nước Việt
Nam Dân chủ Cộng hòa nhằm giải quyết những vấn đề về đời sống vật chất và tinh
thần của Nhân dân. "Chúng ta tranh được tự do, độc lập rồi mà dân cứ chết
đói, chết rét, thì tự do, độc lập cũng không làm gì”…Trước lúc đi xa, Hồ Chí
Minh vẫn quan tâm “Đầu tiên là công việc đối với con người”. Người dặn trong Di
chúc: “Đảng cần phải có kế hoạch thật
tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của
nhân dân”…
2.
Đạo đức Hồ Chí Minh về tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống
nhân dân
- Đạo đức Hồ Chí Minh về ý thức tôn trọng Nhân
dân thể hiện nổi bật ở sự thống nhất giữa tư tưởng đạo đức và tư tưởng
chính trị của Người. Ý thức tôn trọng Nhân dân ở khía cạnh đạo đức Hồ Chí Minh
được thể hiện rõ trong quan niệm: “ý dân là ý trời. Làm đúng ý nguyện của dân
thì ắt thành. Làm trái ý nguyện của dân thì ắt bại”. Tôn trọng Nhân dân là đề
cao ý dân, sức dân, bởi "Dễ mười lần không dân cũng chịu. Khó trăm lần dân
liệu cũng xong”. Người yêu cầu cán bộ, đảng viên hết lòng, hết sức phục vụ Nhân
dân, yêu kính Nhân dân, thật sự tôn trọng Nhân dân.
- Đạo đức Hồ Chí Minh về phát huy dân chủ. Dân
chủ, được hiểu ngắn gọn: dân là chủ và dân làm chủ. Từ chỗ nâng cao dân trí, bồi dưỡng ý thức, năng lực
làm chủ, phát triển văn hóa chính trị và tính tích cực công dân, khuyến khích
Nhân dân tham gia vào công việc của Đảng, Chính phủ, thì một điều quan trọng là
tạo điều kiện cho dân "dùng quyền dân chủ của mình, dám nói, dám
làm". Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân là phát huy quyền của người dân
về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, chăm sóc sức khỏe...
- Đạo đức Hồ Chí Minh về chăm lo đời sống Nhân
dân. Hồ Chí Minh quan tâm hàng đầu và rất nhất quán về đạo đức. Người để
lại cho chúng ta nhiều phẩm chất đạo đức quý báu, trong đó cao nhất, cốt lõi là
chí công vô tư, tức là nêu cao chủ nghĩa tập thể, trừ bỏ chủ nghĩa cá nhân.Đạo
đức Hồ Chí Minh về chăm lo đời sống nhân dân thể hiện rất rõ ở quan điểm khi
Người nói đạo đức cách mạng là: "Đặt
lợi ích của Đảng và của nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích riêng của cá nhân mình. Hết lòng hết sức phục
vụ nhân dân"… Trăn trở về đời sống nhân dân, trong Di chúc, Người không quên nhắc nhở Đảng, Nhà nước "chớ nên tổ
chức điếu phúng linh đình, để khỏi lãng phí thì giờ và tiền bạc của nhân
dân"…
3. Phong cách Hồ Chí Minh về tôn trọng Nhân
dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống nhân dân.
- Phong cách Hồ Chí Minh về tôn trọng Nhân dân
xuất phát một cách tự nhiên từ nhân cách, cuộc đời, cái tâm, cái đức vì
nước, vì dân của Người. Phong cách tôn trọng Nhân dân của Hồ Chí Minh được thể
hiện bằng nhiều cách. Người chú ý lắng nghe ý kiến và giải quyết những kiến
nghị chính đáng của quần chúng, sẵn sàng tiếp thu phê bình của quần chúng và
hoan nghênh quần chúng phê bình mình...
- Phong cách Hồ Chí Minh trong phát huy dân
chủ xuất phát từ chỗ tôn trọng Nhân dân, đề cao vai trò, vị trí của Nhân
dân. Dù bận rất nhiều công việc đối nội, đối ngoại, nhưng về với dân, đến với
quần chúng, để học dân, hỏi dân, hiểu dân, nghe dân nói, thấy dân làm, để nắm
vững dân tình, dân tâm, dân ý là nhu cầu thường trực của Bác…Để thực hiện phong
cách dân chủ, cần phải hiểu: "Nếu quần chúng nói mười điều mà chỉ có một
vài điều xây dựng, như thế vẫn là quý báu và bổ ích”…
- Phong cách Hồ Chí Minh về chăm lo đời sống
nhân dân. Trên cơ sở nhận thức "dân dĩ thực vi thiên", nghĩa là
dân lấy ăn làm trời, và "có thực mới vực được đạo”, nghĩa là không có ăn
thì chẳng làm được việc gì cả, tư tưởng và phong cách Hồ Chí Minh thể hiện đậm
nét việc chăm lo cho đời sống của Nhân dân. Trong sự nghiệp kiến thiết chủ
nghĩa xã hội, người cho rằng: “Hễ còn có một người Việt Nam bị bóc lột, bị
nghèo nàn, thì Đảng vẫn đau thương, cho đó là vì mình chưa làm tròn nhiệm vụ”.
Người nói: “Một ngày mà Tổ quốc chưa thống nhất, đồng bào còn chịu cực khổ là
một ngày tôi ăn không ngon, ngủ không yên", tình thương ở Người đã biến
thành trách nhiệm của bản thân Người. Người khẳng định: "chính sách của
Đảng và Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi;
nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có
lỗi; nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi. Vì vậy, cán bộ Đảng và chính quyền
từ trên xuống dưới, đều phải hết sức quan tâm đến đời sống của nhân dân”...
II. CHỦ TRƯƠNG, NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP VỀ
XÂY DỰNG Ý THỨC TÔN TRỌNG NHÂN DÂN, PHÁT HUY DÂN CHỦ, CHĂM LO ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1. Chủ trương của Đảng
a)
Về xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân:
-
Quán triệt sâu sắc tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Lực lượng của dân
rất to. Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận
khéo thì việc gì cũng thành công". Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, do
nhân dân, vì Nhân dân; Nhân dân là chủ, Nhân dân làm chủ; tin tưởng ở trí tuệ
của Nhân dân, tin vào sức mạnh và lực lượng của Nhân dân để làm cách mạng.
-
Đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, hách dịch, cửa
quyền trong đội ngũ cán bộ, đảng viên.
-
Xây dựng đội ngũ đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu, trọng dân, gần dân,
hiểu dân, học dân, có trách nhiệm cao trong công việc, có bản lĩnh chính trị,
phẩm chất đạo đức cách mạng, ý thức tổ chức kỷ luật và năng lực hoàn thành
nhiệm vụ, vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu cho mục tiêu, lý
tưởng của Đảng.
-
Củng cố vững chắc niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, tăng cường khối đại đoàn
kết toàn dân tộc và mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân; tập hợp, vận
động Nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật
của Nhà nước; phát huy sức mạnh to lớn của Nhân dân, tạo thành phong trào cách
mạng rộng lớn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
-
Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng về công tác dân vận trong điều kiện phát
triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Đội
ngũ cán bộ, đảng viên phải thật sự tin dân, trọng dân, gần dân, hiểu dân, học
dân, dựa vào dân, có trách nhiệm với dân. Giải quyết kịp thời, có hiệu quả
những bức xúc, những kiến nghị chính đáng của Nhân dân và khiếu nại, tố cáo của
công dân.
b)
Về phát huy dân chủ:
-
Tiếp tục phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm tất cả quyền lực nhà nước
thuộc về nhân dân. Mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước phải xuất phát từ nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của
nhân dân, được nhân dân tham gia ý kiến. Dân chủ phải được thực hiện đầy đủ,
nghiêm túc trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Bảo đảm để nhân dân
tham gia ở tất cả các khâu của quá trình đưa ra những quyết định liên quan đến
lợi ích, cuộc sống của nhân dân, từ nêu sáng kiến, tham gia thảo luận, tranh
luận đến giám sát quá trình thực hiện. Tập trung xây dựng những văn bản pháp
luật liên quan trực tiếp đến quyền làm chủ của Nhân dân.
-
Các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị tập trung giải quyết những bức xúc,
nguyện vọng chính đáng của Nhân dân, nhất là những vấn đề liên quan trực tiếp
đến đời sống, việc làm, đền bù thu hồi đất đai, tai nạn giao thông, tệ nạn xã
hội. Trong xây dựng thể chế, chính sách, cần quán triệt và thực hiện nghiêm
nguyên tắc: mọi chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phải
thuận với lòng dân, xuất phát từ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của Nhân
dân. Chú trọng cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, nhất là
điều kiện sống, lao động, học tập, sáng tạo, nghỉ ngơi, chăm sóc sức khỏe.
-
Quan tâm điều chỉnh hài hòa lợi ích giữa các giai tầng xã hội, các vùng miền,
các lĩnh vực; gắn nghĩa vụ với quyền lợi, cống hiến với hưởng thụ, lợi ích cá
nhân với lợi ích tập thể và cộng đồng, xã hội.
-
Xử lý nghiêm minh những vụ việc tiêu cực, tham nhũng; giải quyết dứt điểm những
vụ việc khiếu kiện đông người phức tạp, kéo dài.
-
Phát huy dân chủ phải đi liền với tăng cường pháp chế, đề cao trách nhiệm công
dân, giữ vững kỷ luật, kỷ cương và đề cao đạo đức xã hội. Phê phán những biểu
hiện dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức. Xử lý nghiêm những hành vi lợi dụng
dân chủ để làm mất an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và những hành vi
vi phạm quyền dân chủ và quyền làm chủ của Nhân dân.
c)
Chăm lo đời sống cho Nhân dân:
-
Động lực thúc đẩy phong trào Nhân dân là phát huy quyền làm chủ, đáp ứng lợi
ích thiết thực của Nhân dân; kết hợp hài hòa các lợi ích; quyền lợi phải đi đôi
với nghĩa vụ công dân; chú trọng lợi ích trực tiếp của người dân; huy động sức
dân phải đi đôi với bồi dưỡng sức dân; những gì có lợi cho dân thì hết sức làm,
những gì có hại cho dân thì hết sức tránh.
-
Tiếp tục hoàn thiện chính sách an sinh xã hội phù hợp với quá trình phát triển
kinh tế - xã hội. Mở rộng đối tượng và nâng cao hiệu quả của hệ thống an sinh
xã hội đến mọi người dân; tạo điều kiện để trợ giúp có hiệu quả cho tầng lớp
yếu thế, dễ tổn thương hoặc những người gặp rủi ro trong cuộc sống.
-
Phát triển đa dạng các hình thức từ thiện, đẩy mạnh phong trào toàn dân tham
gia giúp đỡ những người yếu thế.
-
Coi trọng chăm sóc sức khoẻ Nhân dân, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình,
bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ bà mẹ, trẻ em; xây dựng gia đình hạnh phúc.
2. Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hệ thống
chính sách, pháp luật
-
Kịp thời thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng thành chính sách, pháp luật
phù hợp với thực tiễn và đáp ứng lợi ích, nguyện vọng chính đáng của nhân dân.
Tiếp tục thể chế hóa, cụ thể hóa mối quan hệ "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản
lý, Nhân dân làm chủ", nhất là nội dung Nhân dân làm chủ và phương châm
"Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra".
-
Thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về “Một số
vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII
về “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến" và
"tự chuyển hóa" trong nội bộ”. Trong đó, quan tâm thực hiện tốt nhiều
nội dung sau đây: “Tăng cường công tác dân vận của Đảng và của chính quyền;
phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã
hội, của nhân dân, báo chí và công luận trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy
thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong cán bộ, đảng
viên. Thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả phương châm dân biết, dân bàn, dân làm,
dân kiểm tra. Xây dựng và thực hiện Quy định về việc lấy ý kiến đánh giá sự hài
lòng của người dân đối với cơ quan, cán bộ, công chức trực tiếp giải quyết công
việc của người dân và doanh nghiệp; có hình thức xử lý đối với những tổ chức,
cá nhân có chỉ số hài lòng thấp. Xây dựng và thực hiện cơ chế bảo vệ, khuyến
khích người dân phản ánh, tố giác và tích cực đấu tranh phòng, chống suy thoái,
"tự diễn biến", "tự chuyển hóa".
- Tổ chức thực hiện Quy định 109-QĐ/TW,
ngày 03/01/2018 của Ban Bí thư khóa XII về “công tác kiểm tra của tổ chức đảng
đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên” (thay thế Quy
định cùng tên số 55-QĐ/TW, ngày 10/01/2012 của Ban Bí thư khóa XI). Trong đó,
có riêng một nội dung kiểm tra “về ý thức trách nhiệm phục vụ Nhân dân bằng
những việc làm thiết thực, cụ thể; việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo chính
đáng của Nhân dân; chống biểu hiện về sự vô cảm, quan liêu, mệnh lệnh, hách
dịch, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho Nhân dân”.
-
Triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung
ương khóa XII về “tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe
nhân dân trong tình hình mới”. Nghị quyết xác định rõ các quan điểm: “Bảo vệ,
chăm sóc và nâng cao sức khoẻ là nghĩa vụ, trách nhiệm của mỗi người dân, của
cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp
ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, các ngành, trong đó ngành Y
tế là nòng cốt”; “Đầu tư cho bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân là đầu
tư cho phát triển. Nhà nước ưu tiên đầu tư ngân sách và có cơ chế, chính sách
huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức
khỏe nhân dân; tổ chức cung cấp dịch vụ công, bảo đảm các dịch vụ cơ bản, đồng
thời khuyến khích hợp tác công - tư, đầu tư tư nhân, cung cấp các dịch vụ theo
yêu cầu; “mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe; được bảo đảm bình
đẳng về quyền và nghĩa vụ trong tham gia bảo hiểm y tế và thụ hưởng các dịch vụ
y tế”.
3. Một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể
a) Đối với tổ chức đảng, chính quyền, Mặt
trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội:
- Quán triệt đầy
đủ tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước,
về "dân làm gốc"; xây dựng chương trình, kế hoạch xây dựng ý thức tôn
trọng nhân dân, phát huy dân chủ của Nhân dân, chăm lo đời sống Nhân dân trong
các ngành, địa phương, cơ quan đơn vị, coi đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu,
là nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Tập trung chỉ
đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận
lợi nhất cho nhân dân tự do sản xuất, kinh doanh theo pháp luật, góp phần phát
triển kinh tế, văn hóa, xã hội, không ngừng nâng cao đời sống Nhân dân.
- Nghiêm túc triển
khai thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị khóa
XI về việc ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc
Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội. Trong Quy chế nêu rõ mục đích:
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước trong
sạch, vững mạnh; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân; phát huy dân
chủ, tăng cường đồng thuận xã hội. Giám sát và phản biện xã hội phải mang tính
nhân dân, tính dân chủ xã hội chủ nghĩa, tính xây dựng, tính khoa học và thực
tiễn.
- Nhận thức sâu
sắc, quán triệt và thực hiện nghiêm Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12-12-2013
của Bộ Chính trị quy định về việc Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị -
xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.
- Triển khai thực
hiện có hiệu quả Quy định 124-QĐ/TW, ngày 02/02/2018 của Ban Bí thư khóa XII về
“giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân
dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán
bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên”. Quy định xác định rõ, chủ thể giám sát không
chỉ là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội từ Trung
ương đến cơ sở, mà còn là Nhân dân và Nhân dân thực hiện quyền giám sát thông
qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội; phản ảnh, kiến
nghị đến cấp ủy, tổ chức đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị
- xã hội và cơ quan có thẩm quyền về những biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối
sống của cán bộ, đảng viên.
b) Đối với cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu:
- Chủ động, tích
cực trong thực hiện các chương trình, kế hoạch, mục tiêu phát triển kinh tế, xã
hội, văn hóa, bảo vệ môi trường; phát huy sức dân, huy động Nhân dân tham gia
thực hiện các mục tiêu đề ra vì lợi ích của Nhân dân.
- Nói đi đôi với
làm, tạo uy tín tốt nhất trong nhân dân, làm gương để Nhân dân noi theo; tiền
phong, gương mẫu, có trách nhiệm và chịu trách nhiệm cao nhất.
- Thực hiện nghiêm
Quy định 08-Qđi/TW, ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về
“trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính
trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”. Hết lòng, hết sức
phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, vì lợi ích của nhân dân, của quốc gia - dân
tộc và mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng. Không làm bất cứ việc gì có hại
cho Đảng, cho đất nước và nhân dân. Lấy ấm no, hạnh phúc và sự hài lòng của
nhân dân làm mục tiêu phấn đấu.
- Thực hành phong
cách lãnh đạo khoa học, dân chủ, sâu sát thực tiễn, hiệu quả.
- Tích cực giải
quyết dứt điểm các vấn đề phức tạp, bức xúc, tồn đọng kéo dài.
- Nghiêm khắc với
bản thân và kiên quyết chống độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa dân, thờ ơ,
vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của nhân dân.
- Nghiêm túc thực
hiện yêu cầu về tiếp xúc, trao đổi, đối thoại với Nhân dân được nêu trong Nghị
quyết Trung ương 4 khóa XI về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện
nay”: “cán bộ chủ chốt và cán bộ dân cử các cấp phải thường xuyên tiếp xúc, đối
thoại trực tiếp với nhân dân, chủ động nắm bắt tâm tư, đánh giá, dự báo diễn
biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và có biện pháp giải quyết kịp thời”.
c) Đối với cán bộ, đảng viên, công chức
trong hệ thống chính trị:
- Tập trung xây
dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh, đủ phẩm chất, năng lực, uy tín,
ngang tầm nhiệm vụ; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái trong đội ngũ cán bộ. Thực
hiện tốt Nghị quyết 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về "Xây
dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy
tín, ngang tầm nhiệm vụ".
- Thực hiện đúng
các quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong thực hành công
vụ, trong quan hệ với Nhân dân. Tích cực tham gia các chương trình mục tiêu,
phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, con người do Đảng, Nhà nước đề ra và phát
động, làm gương và giúp đỡ nhân dân xóa đói, giảm nghèo ở địa phương, trong
cộng đồng.
- Kiên quyết đấu
tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, tự giác thực hiện cần, kiệm, liêm,
chính, chí công vô tư, vận động các tầng lớp nhân dân tham gia, thực hiện lời
dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "muốn người ta theo mình, phải làm gương
trước".
- Tự giác thực
hiện nghiêm Quy định 47-QĐ/TW, ngày 01/11/2011 của Ban Chấp hành Trung ương
Đảng khóa XI về “những điều đảng viên không được làm”, Quy định 101-QĐ/TW, ngày
7/6/2012 của Ban Bí thư khóa XI về “trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng
viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp”, Quy định số 55-QĐ/TW, ngày 19/12/2016
của Bộ Chính trị khóa XII về “một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò
nêu gương của cán bộ, đảng viên”. Trong đó, có yêu cầu cán bộ, đảng viên phải:
(1) “Gương mẫu trong thực hiện, tuyên truyền và bảo vệ chủ trương, đường lối
của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân
vì lợi ích chung của Ðảng, Nhà nước và của nhân dân”; (2) Về đạo đức, lối sống,
tác phong, phải: “Nêu gương về đức khiêm tốn, giản dị; tác phong sâu sát thực
tế, gần gũi để thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng chính đáng của quần chúng, trước
hết trong tổ chức, cơ quan, đơn vị công tác và nơi cư trú”; (3) Về quan hệ với
Nhân dân phải: “Nêu cao ý thức phục vụ nhân dân; làm việc với thái độ khách
quan, công tâm, tập trung sức giải quyết những lợi ích chính đáng của Nhân dân;
lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của quần chúng, chủ động đối thoại với Nhân dân
và cán bộ dưới quyền. Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú. Kiên
quyết đấu tranh với những biểu hiện vô cảm, quan liêu, cửa quyền, hách dịch và
các hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà Nhân dân”.
Doãn Thành - BTG, theo đề cương tuyên
truyền của BTGTW