Long Thành là huyện có lịch sử hình thành và phát triển hơn 300 năm.
Nhân dân huyện Long Thành có truyền thống yêu nước, đoàn kết, Trong kháng chiến
chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược (1945-1975) nhân dân địa phương (nông
dân, công nhân) dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ đã đoàn kết một lòng chung tay góp
sức, đấu tranh kiên cường, vượt qua nhiều gian khổ, thử thách hi sinh, lập nhiều
thành tích trên các mặt trận xây dựng căn cứ, hậu cần, góp sức cùng cả tỉnh
hoàn thành nhiệm vụ lịch sử, giải phóng đất nước thống nhất Tổ quốc.
“Ngày 28, 29 phải chiếm bằng được Long Thành,
Nhơn Trạch, vị trí phía Đông Nam Sài Gòn để đặt pháo 130 ly bắn vào sân bay Tân
Sơn Nhất và các mục tiêu quân sự”. Đó là nội dung của bức điện khẩn mà Đại
tướng Văn Tiến Dũng gửi đồng chí Lê Trọng Tấn - Tư lệnh Mặt trận phía Đông.
Thực hiện mệnh lệnh chiến đấu của cấp trên,
ngày 23 - 4 - 1975 các lực lượng vũ trang huyện Long Thành - Nhơn Trạch đã được
phân công: Theo quốc lộ 15 (nay là quốc lộ 51) trung đoàn 116 về đóng ở Tam An,
nhiệm vụ hỗ trợ cho địa phương giải phóng xã, rồi tiến đánh chiếm giữ cầu xa lộ
Biên Hòa; đại đội 27 cùng với một bộ phận của trung đoàn 4 kết hợp du kích địa
phương giải phóng xã Long An, Long Phước, Phước Thái; đại đội 2 biệt động cùng
đại đội huyện hỗ trợ cho các xã Lộc An, Sở Siph, Phước Nguyên; đại đội 207 giải
quyết địch ở khu vực Bình Sơn. Theo sự chỉ đạo của tỉnh: Cơ quan Huyện ủy Long
Thành chuyển về Bình Lâm (thuộc xã Lộc An). Cơ quan Huyện ủy Nhơn Trạch vẫn
đóng ở Xóm Hố, Phú Hội.
Đến ngày 26- 4,
từ hướng Xuân Lộc, trong rừng Cẩm Đường, bộ binh cùng xe tăng của quân đoàn 2
đã về chờ lệnh tiến công. Quân đoàn 2 xuất phát từ Bình Sơn. Sư đoàn 304 theo
đường 15B tiến về khu quân sự căn cứ Nước Trong tấn công địch ở 3 khu vực:
Trường Thiết giáp, Trường sĩ quan lục quân 2, Trường Cảnh sát Quốc gia Quân khu
III. Cùng lúc đó, sư đoàn 325 theo liên lộ 25 qua Lộc An tiến vào quận lỵ Long
Thành. Theo hướng Nhơn Trạch, trung đoàn 101, trung đoàn 95 tiến vào lộ 17 tấn
công chi khu Nhơn Trạch.
Lúc
21h Huyện ủy Long Thành nhận bức điện khẩn: “Thành lập Ủy ban quân quản để tiếp
quản, xã tự giải phóng”. Đến 22h cùng ngày quân địch ở quận lỵ Long Thành đã
mất những đồn bốt bảo vệ xung quanh như: cầu Quản Thủ, ngã ba Cầu Xéo, Liên Kim
Sơn, Chốt Bầu Đen, chốt Bàu Cá. Theo quốc lộ 15 về hướng bắc, khi pháo lệnh
nổi, bộ đội huyện hỗ trợ, du kích các xã Phước Nguyên, An Lợi, Tam An, Long Đức
đồng loạt nổ súng tấn công địch. Xã Phước Nguyên là xã đầu tiên được giải phóng
tại huyện Long Thành. Cùng lúc đó, du kích xã Phước Thiền tấn công đồn Bến Cam,
cơ sở hội đồng xã. Trên tỉnh lộ 19, các xã Phước Long, Phước Thọ, Phước An du
kích cùng đồng bào nổi dậy phá đồn, giải phóng xã. Giặc bỏ chạy tán loạn súng
đạn vứt bừa bãi dọc theo ven lộ.
Cùng lúc đó Sư đoàn 304 liền chia quân
ra làm hai: một cánh quân tràn qua cánh đồng Rạch Chiếc thuộc xã Phước Tân (nay
thuộc tp Biên Hòa) tiêu diệt đồn địch ở cầu rồi tiến sâu vào bao vây tấn công
một khu của Tổng kho Long Bình. Cánh quân thứ hai tiếp tục tiến ra bao vây giặc
ở ngã ba Thái Lan và giải phóng chi khu Long Thành. Các xã trong huyện đều đồng
loạt giải phóng. Đến ngày 28 - 4 du kích xã Phước Thái kết hợp với lực lượng
của Đại đội 27 bao vây phát loa kêu gọi cho địch biết: Quận lỵ Long Thành hoàn
toàn giải phóng.
Cựu chiến binh Long Thành viếng các liệt sĩ tại nghĩa trang Long Thành
Truyền thống yêu nước, đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và quân dân Long
Thành trong đấu tranh giành độc lập dân tộc là tài sản quý báu, cần được trân
trọng giữ gìn và phát huy trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
HC-BTG
tổng hợp