​Trong những năm gần đây, sự phát triển của thương mại điện tử và dịch vụ giao hàng tận nơi đã mang lại nhiều tiện ích cho người dân. Tuy nhiên, cùng với đó, một vấn nạn nghiêm trọng cũng đã xuất hiện: lừa đảo giả danh shipper, khiến nhiều người dân mất tiền một cách oan uổng.

(ảnh minh họa: VietTimes)

Thật giả lẫn lộn

Một trong những thủ đoạn phổ biến là kẻ gian giả làm shipper giao hàng thu tiền COD (giao hàng thu tiền), mang đến những kiện hàng mà nạn nhân không đặt nhưng yêu cầu thanh toán với số tiền không quá lớn, khiến nhiều người dễ bị mắc bẫy. Ngoài ra, chúng còn giả danh giao hàng quốc tế, yêu cầu nạn nhân trả thêm các khoản phí như vận chuyển, thuế, hoặc thu tiền cọc qua các ứng dụng giao hàng giả mạo. Kẻ lừa đảo cũng thường xuyên gọi điện thông báo về các bưu kiện quan trọng, từ đó dụ dỗ nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân hoặc thực hiện giao dịch thanh toán trực tuyến. Không dừng lại ở đó, một số đối tượng còn cố tình tiếp cận nạn nhân với mục đích dò hỏi thông tin địa chỉ hoặc tình hình tài chính. Những thủ đoạn này yêu cầu người dân phải luôn cảnh giác, kiểm tra kỹ trước khi nhận hàng, đồng thời không cung cấp thông tin nhạy cảm khi chưa xác minh rõ ràng về nguồn gốc và tính xác thực của các giao dịch.

Nhiều người dân, do thiếu cảnh giác hoặc không kiểm tra kỹ thông tin, đã dễ dàng trở thành nạn nhân. Các trường hợp lừa đảo thường xảy ra vào các dịp lễ tết hoặc khi có sự kiện lớn, khi nhu cầu giao hàng tăng cao. Một số nạn nhân cho biết họ đã bị mất từ vài trăm đến hàng triệu đồng chỉ vì một cuộc gọi hoặc tin nhắn từ kẻ lừa đảo.

Bất kì ai cũng có thể dính “bẫy"

Anh N.V.M (trú phường Đức Nghĩa, thành phố Phan Thiết) cho biết vào chiều tối ngày 26/7/2024 nhận được cuộc gọi từ số điện thoại +84334.682.540 giới thiệu là nhân viên giao hàng đến nhà của anh M. để giao đơn hàng có giá trị 111.000 đồng. Lúc này, anh M. không có nhà nên đã hẹn thời điểm giao hàng khác; tuy nhiên người shipper này thúc giục nhận hàng với lý do nếu không giao sẽ không kịp chỉ tiêu. Do trước đó cũng đã đặt đơn hàng giá trị tương tự qua mạng, anh M. đã không nghi ngờ mà chuyển khoản thanh toán theo yêu cầu. Sau khi chuyển tiền thành công, anh tiếp tục nhận được tin nhắn từ shipper, cho biết shipper đã gửi nhầm số tài khoản, nên yêu cầu kết bạn và nói rằng số tài khoản trên là số đăng ký thẻ hội viên “Giao Hàng Tiết Kiệm", khi chuyển tiền vào tài khoản đó, Trung tâm giao hàng sẽ kích hoạt gói cước hội viên, mỗi tháng tự động bị trừ 3.500.000 đồng từ tài khoản ngân hàng của anh M. Đồng thời, người tự nhận là shipper này cũng gửi kèm một đường link, giới thiệu là trang Facebook của trung tâm vận chuyển để anh M. liên hệ hủy đăng ký hội viên. Đối tượng giả danh shipper liên tục gọi điện thúc giục anh M. vào đường link trên để nhắn tin hủy đăng ký và dọa rằng tài khoản anh M. sẽ bị trừ tiền. Lúc này, do đang ở ngoài và cũng lo sợ bị trừ tiền nên anh M. đã truy cập đường link và nhắn tin theo hướng dẫn; tuy nhiên, khi hệ thống yêu cầu anh M. vào tài khoản

ngân hàng và bật tính năng tài khoản doanh nghiệp; đồng thời qua kiểm tra, trang Facebook tên “Giao Hàng Tiết Kiệm" được thiết kế như trang chính chủ của hãng vận chuyển này, tuy nhiên chỉ có khoảng 3.000 lượt theo dõi trang nên anh M. bắt đầu nhận thấy có điều bất thường. Ngay lập tức anh M. đã dừng lại mọi thao tác, liên hệ tổng đài công ty vận chuyển để xác minh số điện thoại và phát hiện mình bị lừa.

                        (Ảnh:Cổng thông tin điện tử Công an tỉnh Đồng Nai)

Mặc dù các trường hợp bị lừa đảo đã trình báo lên cơ quan chức năng, việc lấy lại số tiền đã mất đối với các nạn nhân bị dính bẫy lừa đảo hiện tại vẫn là một việc không dễ dàng, vì  các đối tượng liên tục thay đổi các hình thức, thủ đoạn tinh vi, gây khó khăn cho công tác điều tra

Sơ hở là cơ hội cho kẻ phạm tội

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng này là do sự thiếu hụt thông tin và ý thức cảnh giác của người dân. Nhiều người vẫn còn lơ là trong việc xác minh danh tính của người giao hàng, đặc biệt là khi dịch vụ giao hàng đang trở nên phổ biến. Bên cạnh đó, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin cũng tạo điều kiện thuận lợi cho kẻ xấu dễ dàng giả mạo danh tính.

Hậu quả của vấn nạn này không chỉ dừng lại ở việc mất tiền bạc, mà còn gây tâm lý hoang mang cho người dân, làm giảm niềm tin vào các dịch vụ giao hàng. Người tiêu dùng có thể trở nên e ngại khi đặt hàng trực tuyến, từ đó ảnh hưởng đến doanh thu của các doanh nghiệp và sự phát triển của ngành thương mại điện tử.

Cơ quan chức năng nói gì?

Thiếu tá Nguyễn Ngọc Hoàng, Phó Đội trưởng Đội cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên, cho biết: "Chiêu trò mạo danh shipper đã trở nên tinh vi và nguy hiểm hơn do các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng công nghệ để thực hiện hành vi của mình." Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm tra kỹ thông tin đơn hàng và không chuyển tiền cho những đơn hàng không có xác nhận rõ ràng.

Đại diện từ Trung tâm giám sát an toàn không gian mạng Quốc gia cũng khuyến cáo rằng người dân cần hết sức cẩn trọng và xác minh thông tin khi nhận được cuộc gọi từ shipper, đặc biệt là trong trường hợp có yêu cầu chuyển khoản

Vấn nạn lừa đảo giả dạng shipper là một thực trạng đáng lo ngại trong xã hội hiện nay. Để tránh trở thành nạn nhân của các thủ đoạn lừa đảo giả danh shipper, người dân cần nâng cao cảnh giác và thực hiện một số biện pháp phòng ngừa sau. Trước hết, hãy luôn kiểm tra kỹ lưỡng đơn hàng trước khi nhận, đặc biệt là đối với những kiện hàng lạ hoặc không đặt mua. Khi nhận hàng thu tiền tại chỗ (COD), nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về nguồn gốc đơn hàng, người nhận nên từ chối và liên hệ trực tiếp với nhà cung cấp hoặc người bán để xác minh. Ngoài ra, không nên cung cấp thông tin cá nhân hay thông tin tài khoản ngân hàng qua điện thoại hoặc các ứng dụng lạ, tránh trường hợp bị kẻ gian lợi dụng. Khi nhận được cuộc gọi thông báo về các bưu kiện "quan trọng" nhưng không rõ nguồn gốc, người dân cần bình tĩnh kiểm tra thông tin từ các kênh chính thống thay vì vội vàng thực hiện yêu cầu từ người lạ. Đặc biệt, nếu phát hiện các dấu hiệu đáng ngờ, cần báo ngay cho cơ quan chức năng để kịp thời ngăn chặn và xử lý hành vi lừa đảo.
​