Những năm qua, bên cạnh việc thực hiện tốt các chính sách đối với thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng thì công tác cải tạo, sửa chữa, tu bổ, nâng cấp nghĩa trang liệt sĩ và các di tích lịch sử trên địa bàn huyện Long Thành đã được các cấp lãnh đạo thường xuyên quan tâm, thể hiện lòng tri ân đối với các anh hùng liệt sỹ, các thế hệ ông cha đã ngã xuống vì nền độc lập hôm nay.
Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Long Thành
Tượng đài truyền thống tiểu đoàn 240 Biên Hòa - di tích Căn cứ Tỉnh ủy Biên Hòa
Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Long Thành được xây dựng hoàn thành vào tháng 7/1984, quy hoạch thành 19 lô mộ chôn cất hài cốt Liệt sĩ, 2 lô mộ chôn cất Mẹ Việt Nam Anh hùng; từ năm 1984 đến nay, công tác qui tập hài cốt Liệt sĩ về an táng luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm lãnh đạo chỉ đạo thực hiện. Từ năm 1984 đến năm 2002, huyện long Thành đã tiến hành 5 lần trùng tu, nâng cấp nghĩa trang liệt sĩ với tổng kinh phí trên 3 tỷ đồng. Từ năm 2002 đến nay, Huyện ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban nhân dân huyện đã tập trung đẩy mạnh công tác đầu tư nâng cấp Nghĩa trang Liệt sĩ huyện; đến năm 2008 hoàn thành đầu tư nâng cấp 19 lô với 1.986 ngôi mộ Liệt sĩ, và 01 lô với 26 mộ Mẹ Việt Nam Anh hùng; toàn bộ các ngôi mộ được nâng cấp, ốp đá granite với tổng kinh phí thực hiện trên 13,5 tỷ đồng từ nguồn vận động, đóng góp của cán bộ, chiến sĩ, nhân dân và 12 doanh nghiệp trên địa bàn. Riêng đền thờ Liệt sĩ nằm trong khuôn viên nghĩa trang được xây dựng hoàn thành vào năm 2003 là nơi thờ cúng anh linh các Anh hùng Liệt sĩ với tổng kinh phí thực hiện trên 2,6 tỷ đồng từ nguồn ngân sách huyện; nhà truyền thống được xây dựng hoàn thành vào năm 2006 với kinh phí thực hiện trên 600 triệu đồng từ nguồn ngân sách là nơi trưng bày di vật của các anh hùng Liệt sĩ, những hình ảnh hoạt động về phong trào đền ơn đáp nghĩa trên địa bàn huyện qua các năm, đây còn là nơi tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ và nhân dân trên địa bàn huyện khi đến viếng Nghĩa trang Liệt sĩ. Bên cạnh đó các hạng mục công trình như: Nhà quản trang, nhà khách, lầu chuông gác trống, Đài liệt sĩ, cổng Nghĩa trang, tường bao, sân lễ, đường nội bộ khuôn viên Nghĩa trang qua nhiều lần đầu tư nâng cấp đã hoàn thành vào tháng 4/2009 với kinh phí trên 4 tỷ đồng; đến năm 2012 đã lắp đặt hệ thống chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời cho các khu mộ tại nghĩa trang. Với sự quan tâm cải tạo, nâng cấp nghĩa trang Liệt sĩ từ khi thành lập đến nay, huyện Long Thành đã tiến hành trùng tu với số tiền trên 23 tỷ đồng, từng bước quy hoạch khuôn viên nghĩa trang ngày càng trang trọng, tôn nghiêm thể hiện sự tri ân của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những hy sinh mất mát to lớn của các anh hùng liệt sỹ và người có công trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Khuôn viên nghĩa trang Liệt sỹ huyện
Ngoài ra, huyện Long Thành còn có 02 di tích lịch sử - văn hóa gồm di tích Mộ Tổng lãnh binh Nguyễn Đức Ứng và 27 nghĩa binh chống Pháp, di tích Căn cứ Tỉnh ủy Biên Hòa; những năm qua, huyện luôn quan tâm, thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn; qua đó, đảm bảo phục vụ đời sống văn hoá tinh thần của nhân dân, góp phần quan trọng vào việc giáo dục truyền thống các thế hệ thanh thiếu niên hôm nay. Di tích Mộ Tổng lãnh binh Nguyễn Đức Ứng và 27 nghĩa binh chống Pháp được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 2754/QĐ-BT ngày 15/10/1994; đến năm 2010, Di tích lịch sử Mộ Tổng lãnh binh Nguyễn Đức Ứng được mở rộng với tổng diện tích gần 27.500 m2, nhiều hạng mục được xây mới với tổng kinh phí 18 tỷ đồng từ nguồn vận động xã hội hóa; đáp ứng mục tiêu vừa là nơi tưởng niệm danh nhân, vừa là nơi giáo dục truyền thống cho các thế hệ trẻ. Theo đó cơ sở vật chất của Di tích từng bước được trùng tu, nâng cấp mở rộng đúng theo dự án được phê duyệt nhằm thực hiện chiến lược quy hoạch phát triển sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, đặc biệt ghi dấu những sự kiện lịch sử quan trọng gắn với những nhân vật có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của địa phương trong các thời kỳ lịch sử. Bên cạnh đó di tích lịch sử cấp tỉnh là Căn cứ tỉnh ủy Biên Hòa xã Bình Sơn từng là nơi dừng chân của bộ máy lãnh đạo, chỉ huy chiến trường, là hậu cứ và bàn đạp xuất phát của các lực lượng vũ trang, là nơi tồn trữ và điều hành cung cấp hậu cần cho cách mạng, góp phần cùng cả nước làm nên Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Từ năm 2005 huyện Long Thành đã đầu tư xây dựng di tích căn cứ tỉnh ủy Biên Hòa xã Bình Sơn, với tổng kinh phí trên 8 tỷ đồng; đến năm 2012, di tích được xây thêm nhà tưởng niệm với diện tích 200 m2 và được sửa chữa nhỏ các hạng mục theo từng năm.
Di tích Mộ Tổng lãnh binh Nguyễn Đức Ứng
Hằng năm, Ủy ban nhân dân huyện chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chuyên môn và các xã, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của di tích lịch sử - văn hóa; vận động các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức tự giác bảo vệ cảnh quan, môi trường, phát huy giá trị của các di tích. Đồng thời tăng cường hoạt động quảng bá về di tích lịch sử - văn hóa gắn với giới thiệu các sản phẩm đặc trưng của địa phương trên hệ thống Truyền thanh, Cổng thông tin điện tử của huyện. Bên cạnh đó, 100% các di tích đã được xếp hạng trên địa bàn huyện được Trung tâm Văn hóa Thông tin và Thể thao huyện, cũng như Ủy ban nhân dân xã Long Phước, Bình Sơn quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích; kịp thời báo cáo và ngăn ngừa các hành vi vi phạm tại di tích. Nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị các di tích, huyện cũng đã chỉ đạo trung tâm Văn hóa Thông tin và Thể thao huyện học hỏi kinh nghiệm, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, chăm sóc tại Nghĩa trang Liệt sỹ và các khu di tích. Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền Luật Di sản văn hóa và các văn bản quy phạm pháp luật về công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hoá trên địa bàn; tăng cường tuyên truyền, quảng bá về di tích, cũng như vận động nhân dân chung tay bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị các di tích tại địa phương.
Có thể thấy rằng, việc quan tâm cải tạo, nâng cấp nghĩa trang liệt sỹ và các di tích lịch sử trong thời gian qua của huyện Long Thành đã thể hiện truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc ta. Qua đó, góp phần hoàn thiện công trình văn hóa, tâm linh tri ân các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì độc lập dân tộc, vì hạnh phúc của Nhân dân.